کلودیا شینباوم کیست؟| دختر سال ۶۸ و اولین رئیس‌جمهور زن مکزیک که با ترامپ سرشاخ شد
رویداد۲۴ | روح انگیز درّی: کلودیا شینباوم، رییس جمهور فعلی مکزیک نخستین زنی است که توانسته این کرسی را از آن خود کند. خردادماه سال گذشته او توانست در رقابت‌های انتخاباتی پیروز شود؛ رخدادی که به عنوان نقطه عطفی در شرایط سیاسی و اجتماعی زنان مکزیک تلقی می‌شود.
شینباوم، ۶۱ ساله، دارای دو فرزند و سابقهٔ چندین دهه فعالیت مدنی و سیاسی است.
او دارای مدرک دکتری در رشتهٔ مهندسی انرژی است که با نامزدی از حزب چپ‌گرای مورنا است. او متحد آندرس مانوئل لوپز اوبرادور، رئیس‌جمهور پیشین مکزیک است و البته با تکیه بر محبوبیت اوبرادور توانست در رقابت پیروز شود. در مکزیک، دورهٔ ریاست‌جمهوری شش‌ساله است و هیچ رئیس‌جمهوری نمی‌تواند دوباره خود را نامزد انتخابات کند.
کلودیا شینباوم؛ تولد در خانه‌ای که همیشه حرف از سیاست بود
کلودیا شینبام پاردو در ۲۴ ژوئن ۱۹۶۲ در مکزیکو سیتی در یک خانواده یهودی مکزیکی سکولار متولد شد. او دومین فرزند شیمیدان کارلوس شینبام یوسلویتز و زیست شناس آنی پاردو سمو است.
مادر کلودیا در سال ۱۹۴۲ از آزار و اذیت یهودیان در بلغارستان در طول جنگ جهانی دوم فرار کرد و وارد مکزیک شد. او اولین زن یهودی بود که در انستیتوی سیاسی ملی یک دانشگاه فعالیت می‌کرد.
والدین شینباوم در دهه ۱۹۶۰ به طور فعال در محافل چپ مکزیکی، اعتراضات و جنبش‌های کارگری و قیام‌های دانشجویی شرکت داشتند.
او در بیوگرافی خود به نام «کلودیا شینبام، رئیس‌جمهور» گفته است: «در خانهٔ من، صبح، ظهر و عصر دربارهٔ سیاست صحبت می‌کردیم.»
مادرش به دلیل شرکت در جنبش ۱۹۶۸ از دانشگاه اخراج شد. فعالیت سیاسی در خانوادهٔ شینبام چنان پررنگ بود که او خود را «دختر سال ۶۸» نامیده است.
کلودیا دو خواهر و برادر دارد. برادر بزرگتر او جولیو فیزیکدان و محقق اقیانوس شناسی فیزیکی و خواهر کوچکتر او آدریانا معلم است و در ایالات متحده زندگی می‌کند.
کلودیا شینباوم؛ تحصیلات آکادمی و دریافت نوبل صلح
کلودیا از سال ۱۹۸۹ تا ۱۹۹۵ تحصیلات کارشناسی تا دکتری خود را به اتمام رساند. او در حین کار برای آزمایشگاه در دوره دکتری، مصرف انرژی در بخش حمل و نقل مکزیک را تجزیه و تحلیل کرد و مطالعاتی را در مورد روند استفاده از انرژی ساختمان در مکزیک منتشر کرد.
او در سال ۱۹۹۵، عضو هیئت علمی انستیتوی مهندسی در مکزیک شد و در سال ۱۹۹۹، جایزه بهترین محقق جوان در مهندسی و نوآوری‌های تکنولوژیکی را دریافت کرد. او از سال ۲۰۰۶ شروع به انتشار مقالاتی در مجلات علمی کرد.
او از سال ۲۰۰۷ تا ۲۰۱۳ در هیئت بین دولتی تغییرات آب و هوایی فعالیت کرده و در تدوین گزارش‌های این هیئت نقش مهمی داشته است. موضوع تخصصی همکاری او با این هیئت «کاهش تغییرات اقلیمی» بود که در سال ۲۰۰۷ به خاطر همین فعالیت‌ها برنده جایزه صلح نوبل شد.
دانشمند فعال در اعتراضات دانشجویی و سیاسی
او همزمان در شورای دانشجویی دانشگاه علیه برخی اصلاحات دانشگاهی فعال بود. در ژانویهٔ ۱۹۸۷، بیست‌وچهار ساله بود که به اعتصاب دانشجویان این دانشگاه در اعتراض به طرح افزایش شهریه پیوست. در ۱۹۸۸، شینبام حتی در زمان بارداری و سپس تولد دخترش، ماریانا، به فعالیت‌های مدنی ادامه می‌داد.
در سال ۱۹۹۱، روزنامهٔ استنفورد دیلی روی صفحهٔ اول خود عکس شینبام را منتشر کرد که در اعتراض به کارلوس سالیناس د گورتاری، رئیس‌جمهور لیبرال وقت مکزیک، به‌اعتراض تابلویی با این نوشته در دست داشت: «تجارت منصفانه و دموکراسی، همین حالا!»
گی‌یرمو روبلز، همکلاسی‌اش در دوران کارشناسی ارشد او را چنین به یاد می‌آورد: «او همیشه برای این کار آماده بود. به خصوص در جلسات.»
کلودیا شینباوم؛ مسئولیت‌های شهرداری و دو پرونده جنجالی
کلودیا شینبام در ابتدای دهه ۲۰۰۰ با رئیس‌جمهور پیشین مکزیک وارد سیاست شد؛ اوبرادور بین سال‌های ۲۰۰۰ تا ۲۰۰۶ شهردار مکزیکوسیتی بود. شهردار وقت پایتخت مکزیک مسئولیت امور محیط‌زیستی شهر را که بخشی استراتژیک در این کلان‌شهر ۹ میلیون نفری به شمار می‌رود، به شینبام سپرد.
از طرح‌های او در آن زمان، ساخت طبقه دوم اتوبان کمربندی مکزیکوسیتی برای رفع ازدحام در این بزرگراه شهری بود. او همچنین خطوط اتوبوسرانی جدید و مسیر‌های دوچرخه را راه‌اندازی کرد.
در سال ۲۰۱۵ او شهردار منطقه تلالپان در جنوب مکزیک شد. از آن پس، تا پایان حضورش در شهرداری‌ها، با دو فاجعه شهری روبه‌رو شد.
اولی در سال ۲۰۱۷ رخ داد؛ زمانی که شهردار تلالپان بود، یک مدرسه بر اثر زلزله فرو ریخت که منجر به کشته شدن ۲۶ نفر از جمله ۱۹ کودک شد. او مدعی شد که شهرداری مسئولیتی در قبال تخلفات انجام‌شده در ساخت‌وساز این مدرسه نداشته است.
در سال ۲۰۱۸ نیز شهردار مکزیکوسیتی شد و سه سال بعد، سقوط یک پل هوایی در جنوب پایتخت ۲۶ کشته و ۸۰ مجروح برجای گذاشت.
شینباوم همچنین از عملکرد خود دفاع کرد و با شرکتی که سازندهٔ پل بود، برای پرداخت غرامت به بازماندگان قربانیان مذاکره کرد تا از طرح شکایت قضایی جلوگیری شود.
او در زمان شیوع کرونا سعی کرد این بیماری همه‌گیر را بدون اقدامات اجباری در پایتخت مدیریت کند. اما پایتخت بالاترین میزان مرگ‌ومیر کرونا، یعنی ۴۴۲.۱ نفر به ازای هر ۱۰۰ هزار نفر را در کل کشور به ثبت رساند.
شعار شینباوم؛ اول فقرا
در جامعهٔ بسیار ملتهب و نابرابر مکزیک، شینبام در جریان کارزار انتخاباتی خود شعار رئیس‌جمهور پیشین را استفاده می‌کرد: «اول فقرا».
او پس از اعلام نتایج اولیه به هوادارانش گفت که دولتش از نظر مالی مسئولیت‌پذیر خواهد بود و به استقلال بانک مرکزی احترام خواهد گذاشت.
اوبرادور میراث دشواری برای شینباوم به جا گذاشته است؛ در این کشور حدود ۱۱۵ هزار نفر ناپدید شده‌اند که تقریباً نیمی از آنها در طول شش سالی که او قدرت را در دست داشت مفقود شدند. درهم تنیدگی روزافزون جنایات سازمان‌یافته با قدرت سیاسی در بسیاری از ایالت‌های مکزیک و کسری بودجه شش درصدی تولید ناخالص ملی بخشی از فهرست معضلات پیش روی شینباوم است.
شینباوم تا به حال درباره نحوه برخورد با تشدید خشونت در ایالت سینالوآ، جایی که نبردی خونین برای رهبری کارتل سینالوآ در جریان است، سکوت کرده است. در آنجا بیش از ۱۰۰ نفر کشته و ۱۰۰ نفر دیگر هم ناپدید شده‌اند. کلاس‌های درس در کولیاکان، مرکز سینالووا به حالت تعلیق در آمده‌اند.
شینباوم سرشاخ با ترامپ
شینباوم بهمن ماه سال گذشته، به ادعا‌های «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور ایالات متحده پاسخ داد و طیف گسترده‌ای از جامعه مکزیک از او حمایت کردند.
ترامپ مدعی شده بود که دولت شینباوم با کارتل‌های مواد مخدر متحد شده است. او با اعلام با اعلام تعرفه‌های ۲۵ درصدی علیه مکزیک گفت، این پاسخی به مهاجرت غیرقانونی و «اتحاد غیرقابل تحمل» بین سازمان‌های قاچاق مواد مخدر و دولت مکزیک است. به ادعای او، مکزیک به «کارتل‌های خطرناک» پناهگاه امن می‌دهد.
شینباوم در واکنش به این ادعا در ایکس نوشت: «ما ادعای تهمت‌آمیز کاخ سفید مبنی بر اینکه دولت مکزیک با سازمان‌های جنایتکار اتحاد دارد و همچنین هرگونه تلاش برای مداخله در قلمرو خودمان را قاطعانه رد می‌کنیم. اگر جایی وجود دارد که چنین اتحادی در واقع وجود داشته باشد، این در کارخانه‌های اسلحه‌سازی ایالات متحده است که به این گروه‌های جنایتکار سلاح‌های پرقدرت می‌فروشند.»
در همین حال «مارسلو ابرارد» وزیر اقتصاد مکزیک در شبکه‌های اجتماعی گفت که ترامپ «به پای خودش شلیک می‌کند.»
او نوشت: «متهم کردن دولت مکزیک به متحد بودن با قاچاقچیان مواد مخدر - جدا از توهین به کشور ما – بهانه‌ای برای منحرف کردن افکار عمومی آمریکا از اشتباه بزرگ اعمال تعرفه‌های مخرب بر مکزیک و شرکت‌های آمریکای شمالی است که اینجا فعالیت می‌کنند.»
